Historia
1931
Igl onn 1931 ein in pèr piuniers dil vitg da Mustér e dallas fracziuns Gonda, Raveras e S. Gions serimnai per sligiar il problem dall’aua e saver procurar egl avegnir per sufficientamein buna aua da beiber sco era per stizzar fiug. Suenter hanadas e diras radunonzas ein ils iniziants stai preparai per l’emprema radunonza generala dils 4 da fenadur 1931. En quella radunonza han ins vuliu reorganisar las fracziuns entuorn il vitg en ina communitad e scaffir ina corporaziun d’aua. Ins haveva anflau ella costa dretga dalla Val Acletta la fontauna «Spina de vin» che furneva da lezzas uras 470 l/min. Igl emprem project preveseva da tschaffar las fontaunas a «Spina de vin» ed a Lag da tgauns. Il reservuar a Sax dueva survegnir in cuntegn da 200 m3 aua da beiber ed ina reserva per stizzar fiug da 100 m3. Gia igl avrel 1932 han fatschas cuntentas astgau retscheiver ils edifecis bein gartegiai. Culs onns ei cunzun duront igl unviern semussau in scart d’aua.
1962
Ins ha tschercau novas fontaunas ed igl onn 1962 ein las fontaunas da Rosas e Siara Crap fèss-su e -sut vegnidas tschaffadas. La fin dils onns 60 entschatta 70, cun la projectaziun dils stabiliments per il sport d’unviern ed il turissem da massa ha la Corporaziun d’aua Spina da Vin stuiu vegnir aunc pli activa.
1968
A Fontaunetta ei vegniu erigiu 1968 in stabiliment d’ozonisaziun d’aua ed el medem mument han ins integrau il vischinadi d’Acletta ella Corporaziun d’aua Spina da Vin. Igl onn 1972 ei vegniu baghegiau il reservuar a Pardi ed igl onn 1987 ei la renomada Fontauna freida sur Tegia Valentin ella Val Segnas vegnida tschaffada. Cunquei che las controllas d’aua ein adina vegnidas pli pretensiusas han ins stuiu far novas investiziuns els reservuars per segirar sufficienta quantitad e schubra aua da beiber.
1993
Igl onn 1993 ei la lingia digl aquaduct da Tiolas a Fontaunetta vegnida reconstruida sco lingia da pressiun. Tenor l’emprema idea dil project digl onn 1931 e cun adina puspei persequitar ina tala investiziun ei vegniu erigiu 1993 a Pardi l’emprema ovra da forza electrica dalla Corporaziun d’aua Spina da Vin.
1997
Igl onn 1997 ei vegniu tschaffau ulteriuras fontaunas ella Val Segnas a Stgeinas. Ins ha lu construiu ina nova lingia da pressiun da Fontauna freida a Londernei. A caschun da quella investiziun ei vegniu erigiu ina ovra da producir forza lectrica a Londernei. La construcziun dallas duas ovras electricas ei stada curaschusa, denton bein investada. Duront quei temps ei il reglar l’aua denter ils reservuars vegnida modernisada e la registraziun e communicaziun digitalisada. La deflussiun dils reservuars da Lundernei, Fontaunetta e Sax entochen giudem Disla pretenda plirs stabiliments per reducir la pressiun.
2001
Igl onn 2001 ei la Corporaziun d’aua Mumpé Tujetsch ed in onn pli tard la Corporaziun d’aua Segnas vegnidas integradas ella Corporaziun d’aua Spina da Vin.
2005
Igl onn 2005 ha il suveran approbau la lescha da vischnaunca davart il provediment d’aua aschia che la basa legala pil sistem da taxas da diever tenor caschunader era dada.
Cun edir ina cronica ha la Corporaziun d’aua Spina da Vin astgau festivar il zercladur 2006 siu giubileum da 75 onns.
2008
Culs 31 da december 2008 ei la Corporaziun d’aua Clavaniev vegnida integrada cumpleinamein ella Corporaziun d’aua Spina da Vin ed igl avrel 2010 ha la Corporaziun d’aua Cavardiras, Pardomat e Madernal fatg il medem pass. Dapi igl 1 d’avrel 2010 producescha la tiarza ovra electrica a Sax forza electrica schubra e regenerabla.
Duront tut ils onns ha la Corporaziun d’aua Spina da Vin buca tralaschau d’investar cuntinuadamein en siu aquaduct. Fontaunas e tschaffadas ein vegnidas sanadas, lingias remplazzadas e las ovras electricas ein vegnidas adattadas e modernisadas.